Aydın Boysan Yaşam Meydanı

3

KENT ÖLÇEĞİNDE PROJENİN ANLAMI

Proje alanı, İstanbul-Gayrettepe sınırları içerisinde konumlanmaktadır. Gayrettepe, önemli iş merkezleri ve alışveriş merkezlerinin yer aldığı günün her saati yoğun kullanıma sahip olan bir yerdir. Yapılan bu proje, yapı kullanıcılarının kısa ve uzun süre vakit geçirebileceği kamusal bir alana dönüşen, kentin simgesi olmayı hedeflemiştir.

Proje alanı var olan durumda otopark olarak kullanılmaktadır. Yine alan içerisinde atıl durumda olan yapılar bulunmaktadır. Bu yapılar yıkılarak proje alanına dahil edilmiştir. Proje alanının etrafında iş merkezleri, yeme-içme birimleri yer almaktadır.  Çevrede yapılan yapıların hepsi kent ile bir ilişki kurmayarak kendi sınırları içinde yaşamaktadır. Aynı zamanda proje alanının kuzeyinde yer alan yerleşim birimleri kendi kabuklarına çekilmiştir. Proje ile birlikte kentle yeniden ilişki kurmaya başlayacak, bir bakıma kabuklarını kırıp buradaki yaşam kalitesinin artmasına ve etki alanının büyümesine yardımcı olacaklardır. Bu sayede proje kendi kabukları içinde yaşayan kentlinin hayatına dokunarak onlardan beslenmeye başlayacak ve proje ile kentli arasında birbirini besleyen bir ilişki oluşacaktır.

Bu ilişki ile kentlinin yaşamına dokunarak onun yaşam kalitesini arttıran, kabuğunu kırarak kentle ilişki kurmasını sağlayan projeye, kentli ise onun daha geniş bir alana yayılmasına, kalıcı olmasına gün geçtikçe önemini yitirmemesine bir nevi sürekli yaşamasını sağlayacaktır.

PROJE ALANI ve YAKIN ÇEVRESİNİN BÜTÜNSEL ELE ALINIŞI

Kent makro formu incelendiğinde proje alanını sınırlayan birçok etmen olduğu görülmüştür. Proje alanı Büyükdere Caddesi’ne komşu olması sebebiyle güneyinde yer alan iş merkezleri ve konut dokusuyla ilişkisi zayıflamaktadır. Yine alanın kuzeyinde yer alan konut dokusuyla ilişki kuramamaktadır. Bunun sebebi de orada yaşayanların ihtiyacını karşılayan herhangi bir işlevin bu çevrede yer almamasıdır. Bu sebeple kentlinin sosyal ve kültürel gereksinmelerini karşılayacak bir merkez olması, kentlinin kent yaşamına katılmasını sağlayacak bir proje olması hedeflenmiştir.

Bu bağlamda verilen tasarım kararları olarak, proje alanının doğu ve batısında yer alan yüksek katlı yapılara karşılık olarak o bölgelerde yapı kütlesi yükselmektedir. Kentli ile ilişki kuracağı güney ve kuzey alanlarında ise insan  ölçeğinde olması hedeflenerek kentli ile daha iyi ilişki kurması amaçlanmıştır. Yapı formu aynı zamanda bir bütüncül tasarlanarak birbirinden ilişki olarak kopması engellenmiştir. Aynı zamanda avlular yapılarak kentlinin çevre yoğunluğundan bir nebze olsun koparak bu alandaki yaşama dahil olması amaçlanmıştır.

Projede birçok farklı işlev yapılarak her kesime günün farklı zamanlarında hitap etmesi amaçlanmıştır. Spor ve gençlik merkezi yapılarak çevrede yer alan iş merkezlerinde çalışanların işten önce veya sonra sporlarını yaparak günün yoğun trafik saatlerinden kurtulması amaçlanmıştır. Konferans merkezi, etkinlik merkezi ile farklı yaş gruplarının kullanımına yönelik alanın farklı amaçlara da hizmet eden bir tasarım yapılmıştır. Aynı zamanda günümüz koşullarında farklı konsept olarak kabul edilen paylaşımlı ofisler ile proje alanının konseptine uygun ofisler tasarlanmıştır.

KAMUSALLIK / MEKANSAL YAKLAŞIM

‘Kamusallık ise herkese açıklık ile tarif edilmelidir. İster kapalı mekân ister kentsel açık alan olsun, kamusal mekân derken erişilebilir yani genel kullanıma izin veren yapı grupları ya da kentsel açık alanlar ifade edilmektedir. Kentsel/kamusal açık alanlar, üzerinde kolaylıkla uzlaşılabileceği gibi herkesin kullanımına açık alanlar, parklar, meydanlar, sokaklardır.’

‘Bugün kamusal yaşam, Camillo Sitte’in daha 1889’da yakındığı gibi, özel mülkiyet altındaki alışveriş merkezleri gibi kapalı mekânlarda cereyan ediyor. Bu alanlar özel güvenlik firmalarının kontrolü altında erişilebilen, mekân üzerinde kullanıcıların hiçbir şekilde tasarruf hakkı olmayan, sosyal eylemliliklerin denetim altında olduğu, her noktası güvenlik kameraları ile izlenen mekânlardır. Ancak yine de tüm arızaları ile bugünün kamusal mekânları alışveriş merkezleridir. Bu arızalı kamusallık, Arendt’in, Habermas’ın ve Sennett’in hemfikir olduğu kamusal alandaki çözülmenin mekânsal/mimari karşılığı olarak görülebilir.’ Mimarlık Dergisi Sayı:350 Neşe Gürallar – Yard. Doç. Dr. Gazi Üniversitesi

Projenin içine girdikçe anladık ki yapacağımız çözümler kamusal alanlarda ihtiyaç duyulan her şeyi karşılayabilmeliydi. Fakat bu çözümler sadece kapalı mekanlar içerisinde değil aynı zamanda açık, yarı açık mekanları ve alanları içermeliydi. Cem İlhan’ın ‘Kamusal Alan Nasıl Yaratılır?’ yazısına baktığımızda kamusal alanları ‘Yani çoğunlukla tam tarif edemediğimiz ama hissettiğimiz bir hoş ruh hali yaratır bu alanlar. Oralarda olmayı severiz, vakit geçirmeyi, tekrar tekrar gitmeyi isteriz.’ olarak ifade eder. Tasarıma başladığımızda en önemli kriterlerimizden biri kullanıcıların burada bu ruh halini hissetmeleriydi.